حمله سهمگین کرونا به اقتصاد جهانی؛ تحولات بازار سهام، نفت و ... در دوره شیوع کووید19 - مجله لیست پیوند

به گزارش خبرنگاران به نقل از شفقنا؛ بیماری همه گیر کرونا که اول بار در چین شناخته شد، تا به امروز 188 کشور جهان را آلوده کرده و تاثیراتی گاه مهیب در این کشورها بر جای گذاشته است. پاندمی ویرانگری که با گسترش سریع خود باعث شده مشاغل مختلفی در سراسر جهان دچار مسائل اقتصادی شوند و در عین حال چندان امیدی هم به آینده پیش رو نداشته باشند- که آیا چاره ای برای این معضلات وجود خواهد داشت یا نه.

سهام جهانی

در بازار سهام و بورس خرید و فروش های بزرگ و ناگهانی و شوک های لحظه ای به سادگی می تواند ارزش سهام شرکت ها را تحت تاثیر قرار دهد. در مورد کرونا هم شاهد بودیم که جابجایی های بزرگ در بورس سهام چگونه ارزش سهام را دچار شوک های گاه ویران گر کرد.

مثلا هم زمان با پیشروی فرایند شیوع ویروس کرونا سقوط چشمگیری در ارزش متوسط سهام FTSE ، متوسط صنعتی داوجونز و نیکی به ثبت رسید. تا حدی که گفته شد داوجونز و FTSE بزرگترین افت فصلی خود را از سال 1987 به این سو در سه ماه اول امسال مشاهده کردند.

در واکنش به این رخداد، بانک های مرکزی در بسکمک از کشورها از جمله انگلیس نرخ بهره را کاهش دادند. دلیل این کار این بود که از نظر تئوریک اگر وام ارزان تر به دست درخواست کنندگان برسد، مصرف را افزایش داده و می تواند عاملی برای رونق اقتصاد قلمداد شود.

در این چند ماهه البته با مداخله دولت ها باعث شده بازارهای جهانی در بعضی از زمینه ها بهیود یافته و بازیابی شوند. اما شماری از تحلیلگران هشدار داده اند مادام که هراس جهانی از شیوع موج دوم این همه گیری از میان نرود، بی ثباتی بر بازارهای جهانی حکمفرما خواهد بود.

جویندگان کار

بحران شیوع کرونا باعث شده بسکمک از افراد شغل خود را از دست داده و یا با کاهشی محسوس در درآمدهایشان روبرو شوند. در نتیجه نرخ بیکاری به خصوص در بیشتر اقتصادهای بزرگ افزایش یافته است.

صندوق بین المللی پول گزارش می دهد که در ایالات متحده آمریکا، نرخ بیکاری به 10.4 درصد رسیده است، که این می تواند نشانه ای از خاتمه یک دهه توسعه بی وقفه برای یکی از بزرگ ترین اقتصادهای جهان باشد.

به دلیل فشار سنگینی که قرنطینه و طرح های فاصله گیری اجتماعی بر بخش هایی از اقتصاد مانند گردشگری یا هتلداری وارد آورده، میلیون ها نفر از کارگران در برنامه های حفظ شغل تحت حمایت دولت قرار گرفته اند.

با این حال، شرایط در کشورهای مختلف متفاوت است. به عنوان مثال فرانسه، آلمان و ایتالیا ارقام مربوط به برنامه های حمایتی دولت را رسانه ای می کنند و این در حالی است که مثلا انگلیس به تازگی آمار کارگرانی را که در حال حاضر در این طرح ثبت نام کرده اند، اعلام می کند.

البته در قیاس با روزهای اوج شیوع کرونا در هفته های اخیر شاهد بعضی علائم بهبودی در بازار جهانی مشاغل بوده ایم. به گزارش لینکدین، هم زمان با کاهش محدودیت های قرنطینه، چین و فرانسه شاهد افزایش نرخ های استخدام بوده اند.

با این حال بعضی از کارشناسان هشدار داده اند سال ها طول می کشد تا نرخ اشتغال و بیکاری دوباره به سطح دوره قبل از همه گیری بازشود.

خطر رکود

اقتصاد در حال رشد به معنای ثروت بیشتر و مشاغل جدیدتر است. چنین رشدی معمولا با مشاهده و بررسی درصد تغییر در تولید ناخالص داخلی یا ارزش کالاها و خدمات تولید شده در بازه های سه ماهه یا سالانه اندازه گیری می شود.

اما صندوق بین المللی پول می گوید که اقتصاد جهانی امسال با کاهش 3٪ روبرو خواهد شد. این میزان کاهش را کارشناسان اقتصادی به عنوان بدترین شرایط اقتصادی از زمان رکود بزرگ دهه 1930 به این سو توصیف کرده اند.

اگرچه گفته می شود که کرونا جهان را با یک بحران بی سابقه درگیر کرده- که بشر شبیه آن را حداقل در قرن های اخیر به یاد ندارد، اما این روزنه امید نیز وجود دارد که اگر پاندمی کرونا در نیمه دوم سال 2020 محو شود و فرو نشیند، انتظار می رود که رشد جهانی در سال آینده به 5.8 درصد برسد- که البته چنین رشدی در وهله اول از رشد اقتصادی کشورهایی مانند هند و چین ناشی می شود. اما در اقتصادهای خدمات-محوری مانند انگلیس یا ایتالیا که تحت تأثیر شیوع کرونا آسیب های فراوانی دیده اند، راستا بهبودی به احتمال زیاد با فرایند آهسته تری طی خواهد شد.

سخت ترین ضربه ها به حوزه گردشگری

صنعت مسافرت و توریسم در اثر بحران کرونا به شدت آسیب دیده است، تا حدی که بیشتر خطوط هوایی پروازهایشان را قطع کرده و حداقل این که سرویس های وی.آی.پی، اقتصادی و تورهای تعطیلات را لغو کرده اند. بسکمک از کشورها نیز در جهت تلاش برای مهار ویروس روی به انواع محدودیت های سفر آورده اند. داده های سرویس ردیابی پرواز نشان می دهد که در سال 2020 تعداد پروازها در سطح جهان با یک افت بزرگ روبرو شده است.

اما از آنجا که گسترش آلودگی ویروس در بعضی از مناطق کاهش یافته است، صنعت مسافرت و گردشگری دوباره شروع به ارائه خدمات جدید به مخاطبانش کرده است. به عنوان مثال، اسپانیا یک بار دیگر مرزهای خود را رو به بازدیدکنندگان بسکمک از کشورهای اروپایی بازگشایی کرده، بدون این که کسانی که وارد این کشور می شوند، مجبور به گذراندن دوران قرنطینه باشند. این در حالی است که همین اسپانیا برای ماه های مدیدی یکی از سخت ترین محدودیت های اجتماعی را در میان کشورهای اروپایی معین کرده بود.

شرکت های مسافرتی همچنین اعلام کرده اند که پس از این که دولت گفت محدودیت های کرونایی کاهش و در بعضی از زمینه ها هم خاتمه می یابد، رزرو پرواز و هتل در انگلیس به حد انفجار رسیده است.

بهبود قیمت نفت

در دوران کرونا تقاضا برای نفت و بنزین نیز تقریبا در حال رسیدن به صفر بود، چرا که محدودیت ها و ممنوعیت های قرنطینه مردم سراسر جهان را در خانه نگه داشته و نیاز به نفت و بنزین را به حداقل رسانده بود. در نتیجه قیمت نفت خام که قبلاً هم تحت تاثیر نزاع بین اوپک و روسیه پایین آمده بود، در اثر کرونا پایین تر نیز آمد و در بعضی روزها حتی به قیمت منفی هم رسید.

نفت خام برنت نفت معیار مورد استفاده اروپا و بیشتر نقاط جهان است. در اثر کرونا قیمت نفت برنت به پایین تر از 20 دلار نیز رسید که پایین ترین سطح در 18 سال گذشته بود. البته اخیراً با لغو محدودیت های سفر در بعضی از کشورها تقاضای سوخت و در نتیجه قیمت ها دوباره افزایش یافته است.

اعتماد مصرف کننده

در روزهای کرونا خرده فروشی اجناس نیز شاهد سقوط بی سابقه ای بود، زیرا خریداران و فروشندگان در تلاش برای متوقف کردن گسترش کرونا مجبور شده بودند در خانه بمانند. البته طبق تحقیقات موسسه تحقیقاتی شاپرتراک یا همان ردیابی خریداران شمارخرید و فروش ها از زمان لغو تدریجی تدابیر بازدارنده و محدودیت های کرونایی به نحو محسوسی افزایش یافته است. البته یک سری تحقیقات جداگانه نتایج متفاوتی را ارائه داده اند و به عنوان مثال در بعضی از مطالعات مصرف کنندگان گفته اند که هنوز به آن آرامش سابق دست نیافته اند و هنوز از بازگشت به فروشگاه ها احساس نگرانی می کنند.

یک شرکت حسابداری در یک نظرسنجی که از بیش از 1000 نفر به عمل آورده، به این نتیجه رسیده که بیش از نیمی از مشتریان در انگلستان انتظار دارند که در یک یا دو سال آینده کمتر از سابق خرید کرده یا در مراکز خرید سر کنند.

امیدواری به واکسن

دولت ها در سراسر جهان تعهد کرده اند میلیاردها دلار برای کشف واکسن و راه های درمان کووید 19 هزینه کنند. بیشتر شرکت های داروسازی نیز در ماه های اخیر در حال توسعه و آزمایش داروهای بالقوه بوده اند- که می توانند به کشورها کمک کنند تا به حالت عادی برگردند. این امر علاوه بر افزایش امیدواری در مردم به افزایش سهام بعضی از این شرکت ها نیز که از نظر رسانه ها و کارشناسان شانس زیادی برای تولید و توزیع واکسن احتاقتصادی دارند، انجامیده است. به عنوان مثال ، قیمت سهاام آسترازانکا با یک صعود رکوردشکن روبرو شده است. این شرکت داروساز ادعا می کند قادر است دو میلیارد دوز واکسن تولید کند.

صندوق بین المللی پول در مورد همه گیری کرونا که اقتصاد جهانی را مختل کرده است، عقیده دارد که تا زمانی که واکسن و درمان در دسترس نباشد، هیچ کشور و هیچ اقتصادی از دست کرونا در امان نخواهد ماند.