تجاری سازی لوله های حرارتی در دستور کار پژوهشگاه فضایی ایران است - مجله لیست پیوند

به گزارش گروه فناوری خبرنگاران به نقل از پژوهشگاه فضایی ایران، حسین صمیمی رئیس پژوهشگاه فضایی ایران گفت: لوله های حرارتی که در پژوهشکده مواد و انرژی این پژوهشگاه طراحی و ساخته شده و تست های مربوط به آن با پیروزیت اجرا شده، اکنون، در مرحله تجاری سازی برای کاربرد در صنایع مرتبط است.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران شرح داد که لوله های حرارتی در سامانه های فضایی کاربرد بسیار دارد و از المان های کنترل حرارت در سامانه های ماهواره ای است، چنانکه در ماهواره سنجشی پارس1 که اکنون، در این پژوهشگاه در دست ساخت بوده، از این لوله های حرارتی استفاده شده است.

وی توضیح داد: این المان با استفاده از خاصیت موئینگی و توان حرارتی، چرخش سیال را در لوله حرارتی امکان پذیر کرده و انتقال حرارت به سریع ترین شکل ممکن امکان پذیر می گردد.

صمیمی با اشاره به کاربرد لوله های حرارتی در صنایع مختلف، گفت: لوله گرمایی از تجهیزات موثر در مدیریت حرارت در سیستم های مختلف است. امروزه، اهمیت لوله های گرمایی، به دلیل انتقال گرما بدون مصرف انرژی خارجی است. از این رو، کاربرد آن در صنایع مختلف رو به گسترش است، چنانکه در تجهیزات الکترونیکی عمومی نظیر گوشی همراه تا سامانه های فضایی از این تجهیز بهره می برند.

وی اذعان نمود: با اتمام این پروژه و انجام پیروز آزمون های طول عمر و قابلیت اطمینان، تجاری سازی این محصول ارزنده در دستور کار پژوهشگاه فضایی ایران قرار گرفته است و این پژوهشگاه با قابلیت طراحی و ساخت لوله های حرارتی با عملکرد تعیین و قابلیت اطمینان تعیین، آماده همکاری و ارائه این محصول و خدمات جانبی آن به صنعت فضایی کشور و صنایع دیگر از قبیل صنعت الکترونیک، صنعت سیستم های سرمایشی و گرمایشی، صنعت ساخت تجهیزات پزشکی و... است.

صمیمی اظهار داشت: با توجه به حساسیت به کارگیری این المان در صنعت فضایی، تست های مدل کیفی و پیش پروازی آن طبق استاندارد ECSS صورت گرفته است و از همین المان در ماهواره پارس 1 استفاده شده است.

وی با اشاره به اینکه پژوهشگاه فضایی ایران توان ساخت سه نوع لوله حرارتی را دارد، گفت: لوله های حرارتی به سه نوع فتیله توری، شیردار و تف جوش شده شناخته می شوند که قابلیت طراحی هر سه نوع لوله حرارتی در پژوهشکده مواد و انرژی این پژوهشگاه وجود دارد و در واقع، فناوری های مرتبط در زمینه عملیات تف جوش، ایجاد شیار و طراحی های مرتبط با آن در این پژوهشکده پایه گذاری شده است. از این رو، ساخت لوله های حرارتی در انواع پروفیل ها و ابعاد، بسته به نظر کارفرما و احتساب محدودیت های موجود، قابل پیاده سازی است. همچنین قابلیت طراحی یک سیستم خنک کننده با لوله حرارتی، علاوه بر ساخت خود لوله در پژوهشگاه فضایی ایران ایجاد شده است.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران با اشاره به کاربرد لوله های حرارتی در سامانه های فضایی اظهار نمود: در سامانه های ماهواره، فتیله های شیاردار بسیار متداول بوده و فتیله های تف جوش داده شده نیز با توجه به قابلیت منحصر به فرد خود در بسیاری از زمینه ها از جمله: خنک سازی قطعات الکترونیکی مورد استفاده است.

وی تشریح کرد: لوله های حرارتی قادر است تا در محدوده های دمایی وسیعی طراحی و ساخته شوند تا کاربرد آن در شرایط مختلف دمایی عملیاتی گردد. در سطح جهان کاربرد لوله های حرارتی در خنک سازی سیستم ها و بازیابی حرارت رو به گسترش است. خنک سازی قطعات الکترونیکی، موتور های الکتریکی، مدار های مخابراتی نمونه هایی از این کاربرد ها است. همچنین، در صنایع عظیم، این المان قادر است تا با بازیابی حرارت، بهره وری انرژی را افزایش دهد. در اروپا، اخیرا، در صنایعی، چون فولاد سازی، سرامیک سازی، مکانیسم بازیابی حرارت توسط لوله های حرارتی رو به گسترش است. از کاربرد های دیگر این فناوری به طور خاص، می توان در فراوری انرژی های زمین گرمایی و یا خنک سازی راکتور ها اشاره کرد.

صمیمی اضافه کرد: در این پروژه، افزون بر کسب فناوری طراحی و ساخت، زیرساخت های مناسبی در کنار آن ایجاد شده است. از جمله سیستم آزمون استاندارد برای لوله های حرارتی، سیستم اندازه گیری طول عمر و قابلیت اطمینان این لوله هاکه می توان گفت در این حوزه در سطح کشور کم نظیر است. همچنین، یک خط پایلوت برای فراوری لوله های حرارتی در مقیاس نیمه صنعتی ایجاد شده است.

وی یادآور شد: از این پروژه، به طور مستقیم6 طرح دانشگاهی در قالب انتها نامه کارشناسی ارشد تعریف شده که سه مورد آن به اتمام رسیده است.