نگاهی به اجرای نمایش خاک سفید؛ برادرکشی در محله غربت به وقت انهدام

به گزارش مجله لیست پیوند، محمدحسن خدایی؛ خاک سفید تنها نام یک محله نیست، نشانه ای است از یک شرایط؛ مازادی بر زندگی مردم شهر تهران؛ حاشیه ای بر حاشیه نشینی. به لحاظ جامعه شناختی، محله ای همانند غربت در خاک سفید، محصول توسعه نامتوازن شهری بود. متراکم از بزهکاران اجتماعی که حتی نیروی پلیس را به چالش می کشید.

نگاهی به اجرای نمایش خاک سفید؛ برادرکشی در محله غربت به وقت انهدام

با آنکه سال ها پیش در پنجم اسفند 1379 نهاد های مسئول برای سامان دهی به این سرزمین عجایب، کل محله را تصرف و خانه ها را تخریب کردند تا بعد ها بوستان گلشن را بسازند، اما زیستِ خاک سفیدی همچنان در گوشه و کنار شهر تهران قابل مشاهده است.

در واقع بیرون بودن از مناسبات قانونی و پرداختن به اقتصاد زیرزمینی مواد مخدر، مناسبات بزهکارانه ای را شکل داد که در تاریخ پس از انقلاب کمیاب بود. یک فرصت طلایی برای هنر اجتماعی بعد از انقلاب که به میانجی زیباشناسی، امکان بازنمایی زیست مطرودان و فراموش شدگان این منطقه را فراهم کند.

سینما و تئاتر محمل مناسبی است برای بازخوانی دراماتیک آن حاشیه های بدنام شهر؛ چراکه خاک سفید، گویی ننگی ابدی است بر تارک کلان شهر تهران. در اجرایی که تیرماه 1400 در سالن ارکیده پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه رفت، بازنمایی کم وبیش ناتورالیستی از این جغرافیا ارائه شده است.

روایتی از محله غربت که میان پدرخوانده ها تقسیم شده و تأمین کننده عمده مواد مخدر محلات مختلف تهران است. گروه اجرائی در کوشش برای هر چه واقعی تر کردن آن فضا، از رئالیسم عبور نموده و رویکردی ناتورالیستی به ماجرا دارد. روایتی کوتاه، اما پر اهمیت از زندگی یک اجتماع کوچک تبهکاری که قرار است نقبی بزند به دل تاریک مناسبات پنهان اواخر دهه 70 شمسی.

صحنه مشتمل از یک اتاق به نسبت عظیم است با خروجی های بدون دری که تنها یک پرده آن ها را از مکان های داخلی و خارجی جدا نموده است. با آنکه بار اصلی روایت بر دوش خرده روایت هاست، اما اصل ماجرا در باب اقتدار است و وفاداری در یک ساختار کم وبیش مافیایی.

اصولا در یک گروه کوچک فراوری و توزیع مواد مخدر نمی گردد سلسله مراتب قدرت را به راحتی کنار گذاشت و باری به هر جهت بود؛ بنابراین اینجا هم با شکلی از وضع قانون روبرو هستیم که برای تداوم کار خانواده لازم الاجراست. شیوه اجرائی که مبتنی است بر واقع گرایی ناتورالیستی، درپی آشکار کردن راز های سربه مهر شخصیت هاست. نمایش خاک سفید فاقد چشم اندازی امیدبخش است و آدم هایش در یک شرایط دوزخی روزگار می گذرانند. از این منظر اغلب بازی ها روان و البته تماشایی است.

مشکل، اما از رویکردی انتخابی گروه اجرائی در بازنمایی یک موقعیت دراماتیک تاریخی است؛ یعنی آن چیزی که به وسیله تأکید بیش از مقدار بر وقایع محله غربت در خاک سفید، به تاریخ زدایی از روایت منجر شده است. تنها در انتهاست که صدای امر اجتماع را می شنویم؛ آن هم در لحظه سرنوشت سازی همانند محاصره این منطقه و دستگیری عمومی خلافکاران خرد و کلان.

خاک سفید توانایی آن را ندارد که بیش از این نظم مستقر را رؤیت پذیر نموده و مسئولیتش را در به وجود آمدن این مصیبت اجتماعی روشن کند؛ همان کاری که برای مثال نویسنده ای مانند امیل زولا در قبال فقر کارگران و مکنت طبقات فرادست نشان می دهد.

منبع: روزنامه شرق

منبع: فرارو
انتشار: 5 مرداد 1400 بروزرسانی: 5 مرداد 1400 گردآورنده: lalink.ir شناسه مطلب: 1106

به "نگاهی به اجرای نمایش خاک سفید؛ برادرکشی در محله غربت به وقت انهدام" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "نگاهی به اجرای نمایش خاک سفید؛ برادرکشی در محله غربت به وقت انهدام"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید